نحوه گرفتن نمونه خون شریانی جهت آزمایش

روش خونگیری از شریان رادیال به شرح ذیل است:

۱بیمار را در وضعیتی راحت قرار داده، برای جلوگیری از بروز واهمه بیمورد، کار خود را برایش توضیح توضیح دهید.

۲- - بازو را بر روی میز یا تخت تکیه داده، ساعد و مچ  را مانند شکل فوق با زاویه حدودا" 30 درجه نسبت به هم قرار می دهیم. شریان رادیال را که حدودا" در یک یا دو اینچی شیار مچ است لمس می کنیم. پوست اطراف محل خونگیری را با سوآب الکل کاملا" پاک می کنیم. اگر احتمال بروز مشکلی به هنگام خونگری موجود است، پوست و بافت هاینرم را با تزریق زیر جلدی یک تا دو میلی لیتر لیدوکائین دو درصد بی حس می کنیم.

۳- سرنگی 5 میلی لیتری  با سوزن 20 یا 21 را با 0.5 میلی لیتر از محلول هپارین 1000/1 پر می کنیم. بدقت پیستون را به عقب و جلو حرکت می دهیم، سطح داخلی محفظه را با هپارین آغشته می کنیم. هپارین اضافی را خارج کرده تنها لایه ای نازک درون هپارین باقی بماند.

۴- در حالی که شریان را لمس می کنیم با سوزنی به سرعت پوست را سوارخ می کنیم.

۵- با دقت سوزن را تا زمان ورود خون به سرنگ به جلو می بریم. اجازه می دهیم 2 تا 3 میلی لیتر از خون با جریان نبض بصورت خودبخود وارد سرنگ شود. در صورت استفاده  از سرنگ پلاستیکی لازم است پیستون را به عقب بکشیم تا نمونه بدست آید.

۶- سوزن را بیرون کشیده، بمدت 5 دقیقه (در بیماری که داروی انعقادی دریافت می کند یا مشکل انعقادی دارد بمدت بیشتر ) مستقیما" بر روی شریان (در محل خونگیری) شار بیاورید.

۷- نمونه را به همکاری می دهیم تا حباب های هوای آن را خارج نماید و یک در پوش پلاستیکی سوزن را بپوشاند. چند دقیقه بعد مجددا" محل خونگیری را از نظر وجود خونریزی بررسی می کنیم.

۸- جهت جلوگیری از فعالیت متابولیک سلول های خون و تغییر  مقادیر واقعیت، بای نمونه خون را بلافاصله در یخ (پس از خروج از بدن مصرف مداوم اکسیژن و تولید دی اکسید کربن بوسیله ی سلول های خونی می تواند مقادیر واقعی را تغییر دهد.)

۹- چسبانيدن بر چسب مشخصات بر روي سرنگ (نام و نام خانوادگي بيمار ، شماره تخت ، بخش ، تاريخ نمونه گيري(.

۱۰- قرار دادن سرنگ در يك ظرف محتوي يخ

۱۱- در آوردن دستكش و شستشوي دست

۱۲- ثبت اطلاعات لازم روي فرم درخواست آزمايش

۱۳- ارسال سريع نمونه خون همراه فرم مربوطه به آزمايشگاه

۱۴- بديهي است براي سرعت بخشيدن در امور ذكر شده ، همكاري ساير كاركنان الزامي است

چند نكته:

۱-ماهيچه ها، تاندون و چربي به درد حساس هستند. استخوان‌ها و اعصاب حساسيت بيشتري دارند. بنابراين ناحيه‌اي بايدانتخاب شود كه به اين بافتها و وريدها آسيب نرساند .

۲- اولين ناحيه انتخابي راديال، سپس براكيال و آخرين انتخاب فمورال است.

۳- در صورت موفق نشدن به خون گيري ، در يك ناحيه بيشتر از دو بار سعي نكنيد.

۴- لمس، ثابت كردن و سوراخ كردن رگهاي سطحي بسيار آسان تر از رگهاي عمقي است  توجه داشته باشيد كه انتهايي ترين قسمت شريان ، سطحي ترين قسمت آن است.

عوارض تهيه نمونه خون شرياني :

هماتوم اختلال خونريزي دهنده، ايسكمي نسوج قسمت‌هاي انتهايي ، عفونت ، فيستول شرياني وريدي

توجهاتی که در هنگام خونگیری شریانی باید مدنظر قرار داد:

• قبل از گرفتن خون شریان رادیال، بایستی آزمایشی جهت بررسی گردش خون کولاترال دست صورت گبرد. این تست بوسیله ی روش آلن امکان پذیر است: (1) بر روی شریان اوالنار و رادیال فشار وار کنید. (2) از بیمار بخواید محکم مشت کند تا دست از جریان خون خالی شود و سفید شود. (3) فشار را از روی شریان اولنار بر می داریم، دست باید قرمز و حالت طبیعی خود را دست یابد.

• نمونه ی خون نباید حباب داشته باشد. تماس با حباب ها باعث می شود که نمونه خون مقدار اکسیژنش بیشتر یا کمتر ثبت شود.
• برای دستیابی به مقادیر دقیق باید از انعقاد نمونه های خون شریان جلوگیری نمود.